فون عقرب های منطقه تایباد و وضعیت عقرب گزیدگی در محیط های نظامی

  اهداف. این مطالعه به­منظور شناسایی و تعیین گونه عقرب­های شهرستان تایباد انجام گرفت. علاوه بر این کسب اطلاعات نسبی از وضعیت عقرب گزیدگی نیروهای نظامی نیز در چند منطقه نظامی این شهرستان به­عنوان هدفی جانبی در نظر گرفته شد.   روش ها. تحقیق حاضر مطالعه­ای توصیفی- مقطعی و از لحاظ علوم زیستی نوعی مطالعه فونستیک است که در طی سال­های 80-1379 در شهرستان تایباد به انجام رسید. برای صید عقرب­ها در هنگام روز از روش جستجو و صید مستقیم آنها در پناهگاه­ها و مکان­های احتمالی اختفای عقرب­ها استفاده شد. برای کسب اطلاع نسبی از وضعیت عقرب­گزیدگی از 123 سرباز حاضر در دو منطقه نظامی تایباد سئوال شد. پرونده­های سربازان عقرب­گزیده نیز در مرکز بهداشتی- درمانی نظامی مستقر در شهر تایباد مورد بازبینی قرار گرفت.   یافته­ها. در این مطالعه 4 گونه عقرب که همگی از خانواده بوتیدائه بودند، از شهرستان تایباد صید گردید . سه گونه از عقرب­ها شامل Olivierus caucasicus ، Mesobuthus eupeus و Orthochirus scrobiculosus در محیط­های نظامی صید گردید و Odontobutus doriae فقط در محیط دشت و در خط مرزی تایباد با تربت­حیدریه یافت شد. موارد ثبت­شده عقرب­گزیدگی در سربازان مستقر در منطقه تایباد 100 مورد در سال و بدون تلفات جانی بود. شیوع عقرب­گزیدگی در محیط­های نظامی تایباد 8/17% و ترس از عقرب 15% برآورد گردید.   نتیجه­گیری. وجود سه گونه عقرب O. caucasicus ، M. eupeus و O. scrobiculosus در شهرستان تایباد قطعی است و در حال حاضر عقرب­گزیدگی مشکل حادی برای نظامیان حاضر در منطقه به حساب نمی­آید.